Sztuczna inteligencja wybrała najlepsze polskie powieści

Zamiast się jej bać, lepiej się nią pobawić. Zadaliśmy AI pytanie o najlepsze polskie powieści. Oto ranking.

Które polskie powieści opublikowane w ciągu ostatnich 50 lat są najlepsze? Ile ludzi, tyle opinii. Postanowiliśmy zapytać o to sztuczną inteligencję (to oczywiście tylko zabawa, bo AI to nie wyrocznia). AI wskazała pięć pozycji, oczywiście z zaznaczeniem, że wybór „najlepszych” zawsze jest subiektywny – podała jednak tytuły, które, według niej, są szczególnie znaczące i wybitne. Ciekawe, jakie jest wasze zdanie.

Sztuczna inteligencja i najlepsze polskie powieści

Nie obyło się bez wpadki – pierwsza wersja listy zawierała powieść napisaną po francusku („Łaskawe” Jonathana Littella), która jednak, według AI, „wywołała ogromne poruszenie w Polsce i dotyka kluczowych aspektów naszej historii i moralności”. Po korekcie na liście najlepszych polskich powieści wydanych w ostatnim półwieczu znaleźli się jednak już tylko polscy autorzy i to same znane nazwiska – aż dwa tytuły naszej noblistki. Na naszą prośbę sztuczna inteligencja uzasadniła również swój wybór.

W podsumowaniu AI wskazała, że:

Oczywiście, istnieje wiele innych wspaniałych polskich powieści z tego okresu. Ten wybór kierował się zarówno uznaniem krytyków i czytelników, jak i wpływem na polską literaturę i dyskusję społeczną. Każda z tych książek na swój sposób porusza ważne tematy i prezentuje wybitny kunszt pisarski.

Lista 5 najlepszych polskich powieści według AI

Na liście stworzonej przez sztuczną inteligencję znalazły się (uzasadnienia wyboru też pochodzą od AI):

1. „Cesarz” Ryszarda Kapuścińskiego (1978)

Choć formalnie reportaż, „Cesarz” ma głębię i uniwersalność wielkiej powieści. Poprzez relacje dworzan upadającego cesarza Etiopii Hajle Sellasjego, Kapuściński kreśli fascynujący i ponadczasowy obraz mechanizmów władzy, korupcji, służalczości i rewolucji. Jego mistrzowski język i umiejętność syntezy sprawiają, że książka wciąga jak najlepsza proza.

2. „Dom dzienny, dom nocny” Olgi Tokarczuk (1998)

Ta mozaikowa powieść łączy w sobie różne perspektywy, czasy i gatunki, tworząc bogatą i wielowymiarową opowieść o mieszkańcach pewnej wsi na Dolnym Śląsku. Tokarczuk z niezwykłą wrażliwością eksploruje tematy pamięci, przemijania, tożsamości i związku człowieka z naturą. Jej proza jest poetycka, pełna metafor i głębokich przemyśleń.

3. „Spis cudzołożnic” Jerzego Pilcha (1993)

Powieść pełna ironii, humoru i refleksji na temat moralności, wiary i polskości. Charakterystyczny styl Pilcha i galeria barwnych postaci sprawiają, że książka pozostaje w pamięci na długo. „Spis cudzołożnic” to powieść, która jest uważana za jedno z najważniejszych dzieł w dorobku Jerzego Pilcha i znaczącą pozycję w polskiej literaturze współczesnej.

4. „Król” Szczepana Twardocha (2016)

Twardoch stworzył porywającą sagę gangsterską osadzoną w przedwojennej Warszawie. „Król” to nie tylko świetnie napisana historia pełna akcji i wyrazistych postaci, ale także głębokie studium polskiej tożsamości, klasowych podziałów, antysemityzmu i nadchodzącej katastrofy II wojny światowej. Język powieści jest bogaty i stylizowany na epokę.

5. „Empuzjon” Olgi Tokarczuk (2022)

Powieść Tokarczuk to fascynująca i przewrotna historia osadzona w sanatorium dla mężczyzn z chorobami płuc w Sudetach na początku XX wieku. Autorka łączy elementy powieści gotyckiej, filozoficznej i feministycznej, tworząc hipnotyzującą opowieść o cielesności, duchowości, naturze i historii. Jej narracja jest inteligentna, pełna niedopowiedzeń i subtelnych aluzji.

I co? Czy zgadzacie się z wyborem dokonanym przez sztuczną inteligencję?